ساختمان و پیرنگ حکایت‌های تذکرة الاولیاء

author

  • محمد رضا اکرمی استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فسا
Abstract:

عطار، یکی از بزرگ‌ترین عارفانه­نویسان زبان و ادب فارسی است که توجه ویژه­ای به حکایت در مثنوی­هایش و هم‌چنین در کتاب ارزش‌مند تذکرة الاولیاء دارد. عدم توجه به داستان­پردازی و حکایت­نویسی در متون کهن فارسی موجب شده که حکایت­های عرفانی و عناصر داستانی آن نیز مورد بی­توجهی قرار گیرد. در این مقاله تلاش شده تا ساختمان و پیرنگ حکایت­های تذکرة الاولیاء بررسی شود. عطار با زبانی ساده، حکایاتی کوتاه و موجز ارائه داده که در اغلب آن‌ها ساختمان سه بخشی حکایت رعایت شده است. وی هر چند حکایات کتابش را از پیشینیان وام گرفته و خود سازندۀ حکایت نیست، امّا با درک صحیحی که از حکایت­پردازی دارد، با تغییراتی اندک توانسته پیرنگ حکایات را کامل و بی­نقص کند و حکایاتی به یاد ماندنی و تأثیرگذار بر جای گذارد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ساختمان و پیرنگ حکایت های تذکره الاولیاء

عطار، یکی از بزرگ ترین عارفانه­نویسان زبان و ادب فارسی است که توجه ویژه­ای به حکایت در مثنوی­هایش و هم چنین در کتاب ارزش مند تذکره الاولیاء دارد. عدم توجه به داستان­پردازی و حکایت­نویسی در متون کهن فارسی موجب شده که حکایت­های عرفانی و عناصر داستانی آن نیز مورد بی­توجهی قرار گیرد. در این مقاله تلاش شده تا ساختمان و پیرنگ حکایت­های تذکره الاولیاء بررسی شود. عطار با زبانی ساده، حکایاتی کوتاه و موج...

full text

بررسی تطبیقی شخصیت ابراهیم ادهم در سه تذکره «طبقات ‌الصّوفیّه، تذکرة الاولیاء و نفحات‌ الأنس»

طبقات‌الصوفیۀ خواجه عبدالله انصاری (قرن پنجم) و تذکرةالاولیاء عطّار (قرن ششم) و نفحات‌الانس جامی (قرن نهم) از جمله تذکره­های مدونی هستند که نویسندگان آنان در سه دورۀ متوالی، با هدفی مشترک که همانا تعلیم مبانی تصوف بود و البته مطابق با مشخصه­های فکری متفاوت، به تبیین ابعاد شخصیت مشایخ و از جمله ابراهیم ادهم پرداختند. ابراهیم ادهم از صوفیان بزرگ قرن دوم بود که به دلیل نقش بسزای او در تحول مبانی زه...

full text

طبیب القلوب یکی از منابع ناشناختۀ عطار در تدوین تذکرة الاولیاء

تذکرة الاولیای عطار نیشابوری یکی از مهم‌ترین آثارِ صوفیانۀ زبان فارسی و فرهنگ ایرانی است. عطار برای نگارش این کتاب، که شرح حال حدود یک‌صد ‌تن از اولیا و چهره‌های برجستۀ تصوف اسلامی است، از منابع گوناگونی بهره برده که هنوز برخی از این منابع برای ما ناشناخته باقی مانده است. پاره‌ای از این منابع به زبان عربی و برخی دیگر به زبان فارسی بوده است. شناخت مآخذ عطار در تدوین تذکرة الاولیاء، ما را با سرچشم...

full text

بررسی پیرنگ حکایت های بوستان سعدی

سعدی در بوستان برای اندیشه های خود حکایتپردازی را در طرح این اثر به کار برده و آن را برای زمینه سازی آموزش عبرت و حکمت قرار داده است؛ به طوری که بوستان در میان آثار او از منظر داستاننویسی جایگاه ویژه دارد. بررسی ساختار پیرنگ حکایتهای بوستان در نشان دادن شیوه بیان سعدی دارای اهمّیّت است؛ هدف این پژوهش مشخّص کردن ساختار پیرنگ حکایات این اثر است که به روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه ای، ن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 5

pages  17- 36

publication date 2010-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023